Inwestycje w czyste technologie węglowe, zapisane w umowie społecznej dotyczącej transformacji górnictwa, będą realizowane w latach 2023-29 – potwierdził w środę wiceminister aktywów państwowych Piotr Pyzik. Plany w tym zakresie uznał za "bardzo ambitne".
- Realizacja tych inwestycji zostanie wsparta z wykorzystaniem dostępnych środków pochodzących ze źródeł zarówno krajowych, jak i instrumentów finansowych Unii Europejskiej, oczywiście z poszanowaniem przepisów prawnych (...) regulujących wykorzystanie tych środków – poinformował wiceminister, wskazując, iż inną możliwą ścieżką realizacji takich inwestycji jest partnerstwo publiczno-prywatne. Czyste technologie węglowe były w środę w Łaziskach Górnych (Śląskie) jednym z tematów spotkania sejmowej podkomisji stałej ds. transformacji regionów zagrożonych wykluczeniem w związku z wdrożeniem Zielonego Ładu oraz parlamentarnego zespołu ds. transformacji regionów górniczych w woj. śląskim. W części spotkania uczestniczył premier Mateusz Morawiecki. Jak przypomniał wiceminister Pyzik, wśród planowanych inwestycji w czyste technologie węglowe mają być różnego typu instalacje do zgazowywania węgla: w technologii IGCC (na potrzeby bloku gazowo-parowego), instalacja do produkcji syntezowego gazu ziemnego oraz instalacja do produkcji metanolu. - Obecnie 100 proc. wykorzystywanego w Polsce metanolu pochodzi z importu, a roczne zapotrzebowanie na ten produkt sięga pół miliona ton. Na świecie 24 proc. produkcji amoniaku i 55 proc. produkcji metanolu odbywa się z wykorzystaniem technologii zgazowania węgla – mówił wiceminister, uzasadniając planowane w tym zakresie inwestycje.
Wśród planowanych przedsięwzięć są także rozwiązania służące wychwytywaniu, transportowi i magazynowaniu (w tym podziemnemu) dwutlenku węgla. Planowana jest również budowa instalacji do produkcji niskoemisyjnego paliwa węglowego (jego wykorzystanie będzie dozwolone w gospodarstwach domowych do 2045 r.) oraz instalacji do produkcji wodoru z gazu koksowniczego. W ocenie Pyzika inwestycje w czyste technologie węglowe pozwolą zminimalizować skutki czekającej Śląsk transformacji energetycznej. - Transformację, która na Śląsku będzie miała wymiar cywilizacyjny, chcemy przeprowadzić przede wszystkim dla ludzi – zapewnił wiceszef MAP.
Jak mówił Pyzik, środki budżetowe oraz europejskie będą na Śląsku wspierać również rozwój technologii w dziedzinach uznanych w regionie za wiodące. To m.in. nowoczesna medycyna, niskoemisyjna energetyka, ochrona środowiska, gospodarka obiegu zamkniętego, technologie informatyczne i telekomunikacyjne, logistyka, transport czy zaawansowany technologicznie przemysł.
Podpisana w maju tego roku między przedstawicielami rządu i górniczymi związkami umowa społeczna zawiera w załączniku wykaz inwestycji w czyste technologie węglowe wraz z terminami realizacji (najdalej do 2029 roku) i potencjalnymi kosztami (łącznie ponad 16 mld zł). Najdrożej – po przeszło 5 mld zł – mają kosztować inwestycje w zgazowanie węgla na potrzeby energetyki oraz do produkcji gazu syntezowego, z potencjalnym wychwytywaniem dwutlenku węgla, a także instalacja zgazowania do produkcji metanolu (3,8 mld zł).