Koszty zakupu uprawnień do emisji CO2 mają obecnie największy udział w kosztach produkcji energii elektrycznej. Tymczasem jako główną składową ceny wytworzenia prądu wskazuje je tylko 17% Polaków. Co czwarty badany uważa, że głównym składnikiem ceny energii są koszty surowców, niewielu mniej wymienia akcyzę i inne podatki oraz marżę sprzedawcy i producenta. W rzeczywistości akcyza i marża stanowią razem zaledwie 2% ceny prądu.
Badanie IBRiS przeprowadzone na zlecenie Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej na początku stycznia ukazało stan wiedzy Polaków na temat cen energii. Na pytanie o najważniejsze składowe kosztu wytwarzania energii 25% respondentów wskazało koszty surowca do produkcji, 22% - akcyzę i inne podatki, 19% marżę sprzedawcy i producenta, 17% - uprawnienia do emisji dwutlenku węgla, a tylko 5% koszty inwestycji w odnawialne źródła energii. W rzeczywistości według wyliczeń PKEE z grudnia 2021 r. największy udział w strukturze kosztów produkcji energii, bo aż 59%, miały koszty uprawnień do emisji CO2. 25% stanowiły pozostałe koszty związane z produkcją energii, 8% - koszty OZE i efektywności energetycznej wynikające z polityki klimatycznej UE, 6% - koszty własne sprzedawców energii, a tylko po 1% stanowiły marża sprzedawców i akcyza. Opłata za energię elektryczną stanowi średnio około połowy wysokości rachunku. Pozostała kwota to koszty dystrybucji.
Ankieterzy zapytali również Polaków, czy zetknęli się z pojęciem handlu emisjami dwutlenku węgla. 56% odpowiedziało, że tak, spotkało się z tym pojęciem. Częściej wskazywali tak mężczyźni (66%) niż kobiety (47% wskazań pozytywnych), częściej osoby z wyższym wykształceniem, deklarujące duży lub średni stopień zainteresowania zmianami klimatu. Co piąty badany (19%) odpowiedział prawidłowo na pytanie o udział kosztów uprawnień do emisji w cenie energii. Aż 43% w ogóle nie udzieliło odpowiedzi na to pytanie.
Aż 61% respondentów uznało, że koszt uprawnień do emisji dwutlenku węgla jest obecnie wyższy niż na początku 2021. 12% twierdziło, że jest na zbliżonym poziomie, a 3%, że spadł. Co czwarty badany (24%) nie był w stanie odpowiedzieć na to pytanie. W rzeczywistości od stycznia do grudnia 2021 roku koszty uprawnień do emisji CO2, które muszą kupować m.in. polskie elektrownie węglowe i gazowe, wzrósł trzykrotnie, z ok. 30 do 90 euro za tonę, co jest jedną z głównych przyczyn wzrostu cen energii elektrycznej.
Badanie ogólnopolskie na zlecenie Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej zrealizował Instytut Badań Rynkowych i Społecznych w dniach 3-5 stycznia 2022 r. na próbie 1000 respondentów.