Gruntowe farmy fotowoltaiczne są coraz częściej spotykaną w Polsce formą produkcji energii elektrycznej ze słońca.
Jak napisał Wojciech Żelisko w Tygodniku Gospodarczym Polskiego Instytutu Ekonomicznego, nr 33/2025, wg danych Agencji Rynku Energii (ARE), ich moc na koniec czerwca 2025 r. wyniosła 2,8 GW, co stanowi 12 proc. całej mocy zainstalowanej w fotowoltaice w Polsce. Potencjał rozwoju takich farm w naszym kraju pozostaje niewykorzystany, lecz ich realizacja będzie utrudniona przez różne bariery, m.in. dostępność powierzchni pod instalacje. Zmusi to z czasem ich deweloperów do wdrażania innych modeli systemów fotowoltaicznych. Jednym z nich może stać się agrowoltaika.
Według eksperta agrowoltaika to forma rozwoju fotowoltaiki o rosnącej popularności, która polega na umieszczaniu instalacji bezpośrednio na gruntach rolnych. Pozwala na uprawę roślin i/lub wypas zwierząt wokół konstrukcji z panelami fotowoltaicznymi. Odpowiada w ten sposób na problem konkurowania o teren między źródłami OZE a innymi zastosowaniami, np. rolnictwem.
- Jedną z licznych korzyści instalacji agrowoltaicznych jest to, że mogą stanowić dodatkowe źródło przychodów dla rolników – pisze dalej Żelisko. - Taki strumień finansowy pochodziłby ze sprzedaży energii wyprodukowanej przez instalację. Ponadto, takie instalacje mogą sprzyjać uprawie roślin odpornych na cień, zagospodarowaniu gruntów o niskiej wydajności (w tym nieużytków), a także – w niektórych przypadkach – oszczędności wody i poprawie jakości gleby. Na poziomie krajowym agrowoltaika może również przyczynić się do rozwoju licznych w Polsce lokalnych gospodarek rolnych i służyć dekarbonizacji rolnictwa – dodaje ekspert.
Informuje on ponadto, że wg danych SolarPower Europe, w Polsce są dwie instalacje agrowoltaiczne – jedna w pobliżu Zgorzelca, druga w okolicach Wielkiej Wsi – o łącznej mocy poniżej 50 MW (stan na maj 2024 r.). Dla porównania, w Europie zlokalizowano ponad 200 takich jednostek o sumarycznej mocy ponad 2,8 GW, a w USA przeszło 600 - o mocy przekraczającej 10 GW. Potencjał mocy zainstalowanej w agrowoltaice w Europie Środkowej – Polsce, Czechach, Słowacji i na Węgrzech – wynosi, wg Ember, łącznie 180 GW.
- Agrowoltaika ma duże perspektywy rozwoju w Polsce, jednak do ich realizacji konieczne jest pokonanie wielu barier. Można do nich zaliczyć brak właściwych dla takich instalacji regulacji prawnych i wyższe koszty inwestycyjne w stosunku do standardowych gruntowych farm fotowoltaicznych. Przeszkodą jest także niezidentyfikowany potencjał budowy instalacji agrowoltaicznych w naszym kraju oraz brak planu redukcji emisji w polskim rolnictwie na poziomie krajowym
– stwierdza na zakończenie Wojciech Żelisko.