Negocjatorzy Parlamentu Europejskiego i Rady UE nieformalnie osiągnęli porozumienie w sprawie reformy unijnego rynku energii elektrycznej, aby uczynić go bardziej stabilnym, przystępnym cenowo i zrównoważonym. Nowe przepisy mają chronić konsumentów przed nagłymi wzrostami cen energii.
Aby chronić konsumentów przed wahaniami cen, PE i Rada UE uzgodnili, że będą oni mieli prawo dostępu do umów o stałej cenie i umów o cenach dynamicznych oraz do otrzymywania kluczowych informacji na temat opcji, na które się decydują, zabraniając dostawcom możliwości jednostronnej zmiany warunków umowy.
Ma to na celu zapewnienie, że wszyscy konsumenci, a także małe przedsiębiorstwa, skorzystają z długoterminowych, przystępnych i stabilnych cen, a także złagodzenie skutków nagłych szoków cenowych.
Uzgodniony tekst przewiduje tzw. kontrakty różnicowe (CFD) lub równoważne programy o takich samych skutkach, aby zachęcać do inwestycji w energię. Organ publiczny będzie rekompensować producentowi energii, jeśli ceny rynkowe spadną zbyt gwałtownie, ale pobierać od niego płatności, jeśli ceny są zbyt wysokie. Stosowanie tych kontraktów będzie dozwolone we wszystkich inwestycjach w produkcję nowej energii elektrycznej, zarówno energii odnawialnej, jak i jądrowej.
Umowa przewiduje również, że umowy zakupu energii mogą gwarantować konsumentom stabilne ceny i wiarygodne przychody dostawcom energii odnawialnej.
Komisja Europejska oceni możliwość wykorzystania unijnego mechanizmu finansowania energii odnawialnej do organizowania ogólnounijnych aukcji energii odnawialnej, aby pomóc w osiągnięciu 2,5 proc. udziału energii ze źródeł odnawialnych, oprócz wiążącego celu na poziomie UE wynoszącego 42,5 proc.
W sytuacji bardzo wysokich cen i pod pewnymi warunkami UE może ogłosić regionalny lub ogólnounijny kryzys cen energii elektrycznej, umożliwiając państwom członkowskim podjęcie tymczasowych środków w celu ustalenia cen energii elektrycznej dla MŚP i energochłonnych odbiorców przemysłowych.
Aby tymczasowe porozumienie stało się obowiązujące, musi teraz zostać zatwierdzone przez PE i Radę UE. Komisja Przemysłu, Badań Naukowych i Energii PE będzie głosować nad nim podczas nadchodzącego posiedzenia.
Ceny energii rosną od połowy 2021 roku, początkowo w kontekście ożywienia gospodarczego po pandemii Covid-19. Gwałtownie wzrosły jednak ze względu na problemy z dostawami gazu po inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 r. Wysokie ceny gazu miały natychmiastowy wpływ na ceny energii elektrycznej.
