Energetyka jądrowa na świecie przeżywa swój wielki renesans, co potwierdza najnowszy raport Międzynarodowej Agencji Energetycznej (MAE). Produkcja energii jądrowej zbliża się do historycznych rekordów, a zainteresowanie tym źródłem energii jest najwyższe od lat 70-tych XX wieku.
Według prognoz MAE, globalna produkcja energii jądrowej osiągnie w 2025 roku około 2900 terawatogodzin, co stanowi blisko 10% całkowitej produkcji energii elektrycznej na świecie. Dla porównania, w 2023 roku wyprodukowano 2742 terawatogodziny, a w 2024 roku – według wstępnych danych – 2843 TWh. Fatih Birol, szef agencji, określił te wyniki jako wejście w „nową erę energii jądrowej”.
Na całym świecie trwa budowa reaktorów o łącznej mocy 70 gigawatów. Aż 40 krajów planuje rozbudowę swoich programów jądrowych, a zainteresowanie technologią wynika z gwałtownie rosnącego zapotrzebowania na energię elektryczną – zarówno w tradycyjnych sektorach przemysłu, jak i nowych obszarach, takich jak centra danych, sztuczna inteligencja i samochody elektryczne.
Szczególnie dynamiczny rozwój ma miejsce w Chinach, które od 2017 roku rozpoczęły budowę aż 25 z 52 nowych reaktorów na świecie. Dla porównania, Europa i USA zmagają się z opóźnieniami oraz rosnącymi kosztami modernizacji swoich instalacji.
Mimo optymistycznych prognoz MAE wskazuje na kilka problemów związanych z rozwojem energetyki jądrowej:
Zależności surowcowe: Rozwój energetyki jądrowej opiera się w dużej mierze na technologii oraz zasobach, takich jak uran, pochodzących z Chin i Rosji. Taka sytuacja może prowadzić do ryzyka związanego z przyszłymi zależnościami ekonomicznymi i politycznymi.
Trzeba uwzględnić także wysokie koszty inwestycji. Aby osiągnąć cele na 2030 rok, globalne inwestycje musiałyby się podwoić, wynosząc około 117 miliardów euro rocznie.
Wysokie są także koszty likwidacji reaktorów. Trudno przewidzieć pełne koszty likwidacji starych elektrowni. MAE zakłada, że będą one wynosić około 15% wartości inwestycji w budowę danego reaktora.
Po katastrofie w Fukushimie w 2011 roku energetyka jądrowa przeżywała globalny kryzys. Obecnie jednak Japonia ponownie uruchamia swoje reaktory, a we Francji zakończono konserwacje elektrowni jądrowych. W Chinach i Indiach pojawiły się nowe elektrownie, co wskazuje na odnowiony entuzjazm wobec energii jądrowej.
MAE przewiduje, że renesans energii jądrowej odegra kluczową rolę w globalnej transformacji energetycznej, szczególnie w kontekście walki z kryzysem klimatycznym. Dostarczanie stabilnych, niskoemisyjnych źródeł energii jest dziś ważniejsze niż kiedykolwiek.