Prezydent USA Donald Trump zasugerował w poniedziałek, że domaga się od Ukrainy zabezpieczenia dostępu USA do metali ziem rzadkich w zamian za dalszą pomoc wojskową. Ukraińskie media informują, że rozmowy na ten temat odbyły się już jesienią 2024 r.
"Mówimy Ukrainie, że mają bardzo cenne metale ziem rzadkich. Chcemy, by zastawili je jako gwarancję. Chcemy gwarancji, bo dajemy im pieniądze garściami" - powiedział Donald Trump podczas podpisywania rozporządzeń, w tym dot. ustanowienia państwowego funduszu majątkowego.
"Więc staramy się zawrzeć umowę z Ukrainą, gdzie oni zabezpieczą to, co im dajemy za pomocą ich metali ziem rzadkich i innych rzeczy" - dodał. Trump nie podał szczegółów tego, jak takie porozumienie ma wyglądać, lecz dodał, że Kijów jest tym zainteresowany.
Rozmowy były już jesienią
Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski rozmawiał już jesienią 2024 r. z Donaldem Trumpem o udostępnieniu kluczowym partnerom Ukrainy jej złóż metali ziem rzadkich w zamian za gwarancje bezpieczeństwa – doniosły ukraińskie media.
"Zełenski dodał punkt dotyczący zasobów metali ziem rzadkich do swojego >>planu zwycięstwa<<, licząc na Stany Zjednoczone"
– powiadomił portal Suspilne z powołaniem na źródła w kancelarii szefa państwa ukraińskiego.
"Aby zagwarantować wykorzystanie tych zasobów, konieczne jest zapewnienie bezpieczeństwa, żeby Rosjanie nie zajmowali ziem z tymi zasobami" – powiedział rozmówca portalu.
Podobne informacje, z powołaniem na anonimowego informatora z otoczenia ukraińskiego prezydenta, przekazał portal RBK-Ukraina, który napisał, że "jest to kwestia, którą (...) Zełenski omawiał na spotkaniu z Donaldem Trumpem jesienią".
Rosja chciała przejąć kontrolę
Ukraina dysponuje złożami surowców kluczowych dla gospodarki, a przejęcie kontroli nad nimi było jedną z przyczyn rosyjskiej agresji na ten kraj. Jak przypomnieli w swoim raporcie z 2023 r. analitycy Polskiej Izby Ekologii, Ukraina posiada znaczne rezerwy metali przemysłowych, jedne z największych w Europie zasoby metali ziem rzadkich oraz perspektywiczne rezerwy litu.
Szacuje się, że na obszarze tzw. tarczy wołyńsko-azowskiej może znajdować się 500 tys. ton tego metalu, nazywanego białym złotem, gdyż odgrywa kluczową rolę w zielonej transformacji, m.in. jako materiał do produkcji baterii litowo-jonowych. Według ocen wartość złóż metali w Ukrainie sięga 10-12 bln dolarów. Część tych zasobów znajduje się na terenach Ukrainy, które są okupowane przez Rosję.
Jak informował w 2023 r. Tygodnik Gospodarczy PIE, Ukraina posiada ok. 10 proc. światowych rezerw żelaza, rezerwy manganitu, galu, germanu oraz tytanu. Ponadto na terenie kraju znajduje się 22 metale rzadkie, takie jak tantal, niob, cyrkon czy beryl.
Czytaj także: Cenne złoża metali w Ukrainie przejęte przez Rosję