Polskie nastolatki wiedzę o finansach czerpią najczęściej od rodziców - wynika z opublikowanej w czwartek informacji Rzecznika Finansowego, który przeanalizował wyniki badań PISA.
Wynika z nich - jak czytamy - że na tle innych krajów młodzi Polacy radzą sobie całkiem nieźle z finansami (zajmując czwarte miejsce wśród państw OECD), a wiedzę o finansach czerpią najczęściej od rodziców (94 proc. wszystkich badanych uczniów).
"Nastolatkowie niedługo wkroczą w dorosłość i staną się konsumentami korzystającymi również z usług rynku finansowego i ważne, by potrafili podejmować rozsądne i świadome decyzje w zakresie ekonomii i finansów"
Dodaje, że istotne jest dotarcie do młodzieży z właściwą edukacją finansową, szczególnie teraz, gdy kryzys wywołany pandemią wpłynął na finanse i oszczędności tak wielu osób.
Uczniowie dosyć rzadko - jak wynika z badań PISA - czerpią wiedzę na temat finansów od nauczycieli, których jako źródło wiedzy zadeklarowało jedynie 34 proc. młodych Polaków (w porównaniu do 50 proc. średniego wyniku z krajów OECD). Wyżej od pedagogów znajdują się natomiast znajomi (58 proc. Polska, 51 proc. OECD), telewizja lub radio (odpowiednio 55 proc., 50 proc.).
Z badania PISA wynika też, że ważnym źródłem informacji jest Internet, który w rankingu plasuje się pomiędzy rodzicami a znajomymi. Ok. 79 proc. polskich uczniów deklaruje, że pozyskuje umiejętności finansowe w sieci. Niżej od nauczycieli, w rankingu dotyczącym Polski, znajdują się jedynie czasopisma (26 proc., OECD: 25 proc.)
"Wniosek? Warto edukować nie tylko młodzież, ale i jej rodziców, skoro to rodzice są w tak znaczącym stopniu źródłem wiedzy o finansach"
Dodaje, że ma to szczególne znaczenie dla rodzin mniej zamożnych.
"Umiejętności finansowe są bowiem istotne nie tylko dla tych, którzy inwestują duże sumy. Wręcz przeciwnie, to osoby, które dysponują stosunkowo małym budżetem muszą bardziej ostrożnie nim zarządzać. Dlatego chcemy wdrażać programy edukacyjne, które podpowiedzą rodzicom, jak i kiedy rozmawiać z dziećmi o finansach. Będziemy wspierać rodziców, by wyrabiali w dzieciach określone nawyki związane z zarządzaniem swoim budżetem czy korzystaniem z usług finansowych"
Jak wynika z danych Rejestru Dłuz˙niko´w BIG InfoMonitor i Biura Informacji Kredytowej, wszyscy młodzi Polacy mieli łącznie w kon´cu ubiegłego roku ponad 1 miliard złotych zaległos´ci (przeterminowanych zobowia?zań´). Tomasz Bekrycht zwraca uwagę, że w Polsce notujemy też wyraźny wzrost zadłużenia wśród osób w wieku 18-24 lata i problemy z jego terminowym regulowaniem. W ciągu trzech ostatnich lat zaległości w tej grupie wiekowej wzrosły o połowę. Średnie przeterminowane zobowiązanie wzrosło z 4,9 do 7,1 tys. złotych. Rekordzista to 24-latek z Lubelszczyzny, który ma niemal 3,5 mln złotych długu!
Badanie PISA zawiera także ciekawe dane dotyczące strategii zarządzania pieniędzmi przez nastolatków. Ponad 75 proc. z nich poro´wnuje ceny w ro´z˙nych sklepach oraz ceny ze sklepu stacjonarnego z cenami w sklepie internetowym. Inna? stosunkowo popularna? taktyka? jest powstrzymywanie się od zakupu do momentu, aż produkt stanieje. Ta metoda stosowana jest przez 55 proc. polskich nastolatków. Środki finansowe młodzi Polacy czerpią głównie z kieszonkowego (58 proc.) oraz dorywczych prac wakacyjnych. Młodzi Polacy częściej niż ich koledzy z krajów OECD zarabiają pieniądze w czasie wakacji lub po szkole (46 proc. w poró´wnaniu do ś´redniej OECD – 39 proc.).
Napisano, że program badawczy PISA (Programme for International Student Assessment, Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów) prowadzony jest od 2012 roku. Najnowsze wyniki badania PISA objęły trzynaście państw członkowskich OECD oraz siedem krajów partnerskich, w tym Polskę. W programie badawczym sprawdzającym umiejętności finansowe wzięło udział ponad 117 tys. piętnastolatków z wybranych krajów, w tym ponad 4,2 tys. Polaków. Kompetencje finansowe uczniów były badane za pomocą testu komputerowego, który składał się z 43 zadań. Badane zagadnienia dotyczyły kwestii takich jak: zarządzanie finansami, ryzyko finansowe, analiza i korzystanie z informacji finansowych oraz środowiska rodzinnego i szkolnego w kontekście finansów. Każde z zadań testowych miało określoną trudność, a wynik testu uzyskany przez ucznia odpowiadał poziomowi jego umiejętności finansowych.