Księgi wieczyste to jeden z ważniejszych rejestrów publicznych - dotyczy bowiem każdego właściciela nieruchomość. Istotny jest również dla chcących kupić mieszkanie lub dom, bo znajdą tam kluczowe informacje, np. o obciążeniach hipotecznych. Dawniej konieczna była wizyta w sądzie, dziś można skorzystać z elektronicznej wersji. W jaki sposób?
Nieważne, czy chodzi o niewielkie mieszkanie w bloku z „wielkiej płyty”, ogromną posiadłość z okazałym domem, albo kilka hektarów ziemi – do wszelkich nieruchomości przypisana jest księga wieczysta, która staje się fundamentalnym źródłem wiedzy o stanie prawnym danego budynku lub gruntu. Z oczywistych względów na te informacje powinna zwrócić uwagę również osoba planująca inwestycję w postaci zakupu nieruchomości; bez znaczenia na cel: mieszkaniowy, wypoczynkowy, siedzibę firmy...
Dzięki danym zawartym w księgach wieczystych można bowiem uniknąć przykrych niespodzianek. Dowiemy się chociażby, czy budynek nie jest zadłużony i obciążony hipoteką, albo czy osoba sprzedająca jest prawowitym i jedynym właścicielem.
Księgi wieczyste to rejestr publiczny, czyli jawny i prowadzony przez sądy rejonowe (w zależności, gdzie położona jest nieruchomość). Przez długie lata trzeba było pofatygować się do odpowiedniego wydziału i osobiście dokonać formalności. Cyfryzacja jednak dotarła również i tam – można więc już zdalnie „zajrzeć” do dokumentów.
Kto jest uprawniony skorzystać z elektronicznych ksiąg wieczystych? Odpowiedź banalnie prosta – każdy. Wystarczy się zalogować na właściwej stronie administrowanej przez Ministerstwo Sprawiedliwości KLIKNIJ TUTAJ
Oczywiście, aby uzyskać potrzebne dane trzeba znać numer księgi przypisany do określonej nieruchomości – wpisując go we właściwą rubrykę uzyskamy podstawowe informacje.
„Jeśli go nie znasz, skontaktuj się z wydziałem ksiąg wieczystych sądu rejonowego właściwego dla miejsca, gdzie znajduje się nieruchomość” – czytamy na stronie gov.pl.
Nie powinno być z tym problemu, bo to również informacja jawna.
Obsługa EKW jest bardzo prosta, wystarczy stosować się do wskazówek.
Jeśli już ktoś się zalogował, to co dzięki temu zyska?
* przejrzy treść ksiąg wieczystych,
* złoży wniosek o odpis, wyciąg albo zaświadczenie o zamknięciu księgi wieczystej, zrealizuje płatność, pobierze dokument w formacie PDF. W odpowiedzi otrzyma również e-mail z linkiem, pod którym może pobrać dokumenty w formacie PDF. Z linka może korzystać wielokrotnie,
*sprawdzi, czy odpisy, wyciągi i zaświadczenia o zamknięciu księgi, uzyskane drogą elektroniczną, są aktualne i prawdziwe.
W poradniku Ministerstwa Sprawiedliwości przygotowano też praktyczne porady, jak prawidłowo korzystać z aplikacji elektronicznych ksiąg wieczystych.
Zarekomendowano nawet określone przeglądarki internetowe, czyli Microsoft Edge, Chrome 45, Firefox 40, Opera12 (lub nowsze ich wersje).
„Jeśli korzystają Państwo z przeglądarki w niższej wersji, niż zalecana sugerujemy jej aktualizację. W przeciwnym wypadku nie ma gwarancji poprawnego wyświetlania danych w systemie Elektronicznych Ksiąg Wieczystych. Dodatkowo wymagane jest włączenie obsługi javascript w Państwa przeglądarce internetowej” – dodają administratorzy.
Co ważne, przeglądanie ksiąg wieczystych jest darmowe i nie trzeba nic płacić, gdy chcemy jedynie się zapoznać z dokumentami.
Natomiast płatna jest usługa realizacji wniosku o odpis, wyciąg, albo zaświadczenie o zamknięciu księgi wieczystej. W zależności od rodzaju dokumentu i sposobu dostarczenia, to od kilku do kilkudziesięciu złotych. Koszt będzie znaczenie niższy, jeśli wybierzemy opcje samodzielnego wydruku – oczywiście, można skorzystać także z tradycyjnej metody, czy wysyłki listu, ale z reguły jest to droższe.
Jeśli właściciel nieruchomości odkryje jakiekolwiek nieścisłości w księgach wieczystych powinien wyjaśnić kwestię we właściwym wydziale sądu rejonowego. A dlaczego osoba planująca zakup domu lub mieszkania powinna zacząć od analizy treści ksiąg? Kluczowe są zapisy ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (tj. Dz.U. z 2022 r., poz. 1728).
„Z punktu widzenia bezpieczeństwa obrotu kluczowe są dwie kwestie związane z księgami wieczystymi: domniemanie zgodności wpisu z rzeczywistym stanem prawnym (art. 3) oraz zasada rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych. Stosownie do art. 5 ustawy o księgach w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym treść księgi rozstrzyga na korzyść tego, kto przez czynność prawną z osobą uprawnioną według treści księgi nabył własność lub inne prawo rzeczowe”