Reforma Światowej Organizacji Handlu (WTO), transatlantyckie relacje gospodarcze na linii UE - USA, a także ocena implementacji zawartych przez UE umów o wolnym handlu to główne tematy listopadowego posiedzenia unijnej Rady do Spraw Zagranicznych (FAC Trade) dotyczącej kwestii handlowych, w której Polskę po raz pierwszy reprezentował minister rozwoju i technologii Piotr Nowak.
Przy okazji unijnej Rady FAC Trade minister Nowak spotkał się z ustępującym niemieckim ministrem gospodarki i energii - Peterem Altmaierem oraz z Frankiem Riesterem, francuskim ministrem odpowiedzialnym za handel. Oddzielne rozmowy przeprowadził także z wiceprzewodniczącym Komisji Europejskiej Valdisem Dombrovskisem.
Unijni ministrowie ds. handlu spotkali się m.in. po to, aby omówić kierunki reformy Światowej Organizacji Handlu w przededniu 12. konferencji ministerialnej WTO, która odbędzie się w Genewie 30 listopada - 3 grudnia br. Jest to gremium, które podejmuje najważniejsze decyzje dotyczące funkcjonowania Światowej Organizacji Handlu. Niektóre uzgodnienia tej konferencji będą miały skutki prawne dla Unii, inne zaś będą miały charakter „instrumentów niewiążących” (NBI), które muszą zostać wcześniej zatwierdzone przez Radę.
WTO jako multilateralny system handlu oparty o transparentne i uczciwe regulacje jest nam dzisiaj bardzo potrzeby. Tylko efektywne działanie tego systemu gwarantuje przewidywalność i stabilność warunków dla wymiany międzynarodowej. A ta z kolei pomaga osiągać nam zrównoważony wzrost gospodarczy, tworzyć innowacje oraz nowe miejsca pracy
Polska w regionie Europy Środkowej stała się motorem wzrostu gospodarczego. W ostatnim 20-leciu w UE osiągnęliśmy największy wzrost udziału w wytwarzaniu unijnego PKB i jesteśmy liderem w ograniczaniu bezrobocia i zwiększaniu zatrudnienia w przemyśle. W Unii to także Polska w czasie pandemii najbardziej rozwinęła swój potencjał handlowy – nie tylko osiągnęła rekordową nadwyżkę, ale i najbardziej spośród państw członkowskich zwiększyła swój udział w światowym handlu (o 0,14 pkt. proc.). Chcemy utrzymać ten korzystny trend i wzmacniać potencjał handlowy polskich firm. Dlatego w interesie Polski jest sprawnie działające WTO
Światowa Organizacja Handlu znalazła się w kryzysie. Zasadniczym źródłem problemów funkcjonowania WTO jest zmiana geometrii potencjałów ekonomicznych w gospodarce światowej. Zaprojektowany po II wojnie światowej system nie odpowiada już nowym realiom układu sił w globalnej gospodarce. Od tamtego czasu wyraźnie wzrosła rola i znaczenie dużych gospodarek wschodzących (m.in. Chin, Indii, Brazylii) w globalnych przepływach towarów, usług i kapitału. Dzisiaj za połowę wartości PKB według parytetu siły nabywczej (PPP) odpowiadają już nie dwie, ale trzy globalne gospodarki. Chiny dołączyły do USA i UE. To właśnie one tworzą trzy najważniejsze huby powiązań w układzie globalnych łańcuchów wartości i są ośrodkami stymulowania handlu w swoich regionach.
Jesteśmy za przeprowadzeniem niezbędnej modernizacji WTO. Reformy muszą dotyczyć sfery transparencji, systemu rozstrzygania sporów, a także podejścia do kwestii rozwojowych. Tylko gruntowna modernizacja WTO pozwoli zachować rolę, dla której ta organizacja została powołana do życia - stabilizatora wymiany handlowej
Innym istotnym tematem spotkania unijnych ministrów ds. handlu były relacje gospodarcze z USA. Współpraca ta zyskuje szczególnie na znaczeniu w kontekście przeciwdziałania narzucaniu narracji w sprawach technologicznych przez państwa o gospodarce nierynkowej.
Strategiczne partnerstwo z USA jest kluczowe dla kształtowania ładu międzynarodowego oraz tworzenia wspólnej odpowiedzi wobec zagrożeń płynących z Chin oraz Rosji. Chcemy, żeby jednym z elementów budowy takiego zaufania w sferze handlowej i gospodarczej była Rada ds. Handlu i Technologii (TTC). Liczymy także, że dialog Rady ds. Handlu i Technologii pomoże zniwelować istniejące bariery dla firm z UE w dostępie do rynku USA
