Inwestycje energetyczne to kluczowe działanie przeciwdziałające kryzysowi w celu odciążenia konsumentów, utrzymania się na drodze do neutralności klimatycznej i pobudzenia ożywienia gospodarczego. Tzw. zielone inwestycje, co istotne szczególnie dla Europy, pozwalają uniezależnić się od surowców z Rosji. Według szacunków Międzynarodowej Agencji Energetycznej, w 2022 r. inwestycje wzrosną o 8 proc. i osiągną wartość 2,4 bln USD, czyli znacząco powyżej poziomów sprzed pandemii, z czego w czystą energię 1,4 bln USD – informuje Tygodnik Gospodarczy Polskiego Instytutu Ekonomicznego, nr 5/2023.
Według Tygodnika do 2030 r. skala inwestycji w czystą energię musi być przynajmniej podwojona, żeby osiągnąć deklarowane cele. Największy wzrost inwestycji w energetyce następuje w obszarze źródeł odnawialnych, sieci elektroenergetycznych i efektywnego końcowego wykorzystania energii. Inwestycje w ropę, gaz, węgiel i niskoemisyjne paliwa to obszary, w których wartość inwestycji pozostaje poniżej poziomów sprzed pandemii w 2019 r. Tak jest mimo wysokich cen surowców występujących już od 2019 r., które generują bezprecedensowe zyski dla dostawców. Jednak krótkoterminowe działania obecnie nie zawsze są zbieżne z długoterminowymi, gdy priorytetem jest zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego.
Obecna sytuacja daje szansę koncernom z sektora ropy i gazu na pokazanie, jak poważnie chcą być zaangażowani w transformację. Szacowane tzw. nadmiarowe zyski dla nich wyniosą ok. 2 bln USD w 2022 r., skutkując rekordowym zyskiem całkowitym w wysokości 4 bln USD. Przy czym średnio wydatki na czystą energie wynoszą ok. 5 proc. ich wydatków kapitałowych i jest to pięciokrotny wzrost w porównaniu z 2019 r.
ExxonMobil, będący jednym z największych 10 koncernów naftowych, 31.01. br. ogłosił wyniki za 2022 r. z rekordową wysokością swoich zysków na poziomie 56 mld USD (wzrost 142 proc. r/r). Poprzedni rekord w 2008 r. wyniósł 45 mld USD, gdy ceny ropy sięgały 142 USD/bbl. Jednocześnie spółka odnotowała stratę 1,3 mld USD w IV kwartale z tytułu wprowadzenia przez UE nowych podatków, ale też przez utratę wartości aktywów, częściowo (prawdopodobnie 0,6 mld USD) zrekompensowaną przez ich zbycie i korektę związaną z wywłaszczeniem z projektu Sachalin-1 w Rosji.
ExxonMobil pozywa KE przed Trybunał Sprawiedliwości UE za wprowadzenie tzw. „opłaty solidarnościowej” od części zysków. Również TotalEnergies godzi się na pozbycie się swoich 20-proc. udziałów w spółce Novatek, wycenianych na 4 mld USD na koniec 2022 r.
