Rząd przyjął we wtorek projekt ustawy ws. powołania spółki Fundusz Transformacji Śląska. Przygotowany przez resort rozwoju i technologii fundusz o kapitale zakładowym do 500 mln zł ma realizować zapisy umowy społecznej z 2021 r. ws. transformacji sektora górnictwa i wybranych procesów w regionie.
Jak podano na stronie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów po wtorkowym posiedzeniu rządu, Fundusz Transformacji Śląska ma służyć skoordynowaniu zagospodarowania terenów pogórniczych, przemysłowych i poprzemysłowych, z transformacją woj. śląskiego. To zapis zgodny z umową społeczną z 28 maja 2021 r. dotyczącą transformacji sektora górnictwa i wybranych procesów transformacji woj. śląskiego.
„Transformacja województwa śląskiego będzie zmierzała do zmiany struktury gospodarki Śląska. Chodzi m.in. o zagospodarowanie sektorów, które nie posiadają potencjału wzrostowego oraz o działania zmierzające do podnoszenia konkurencyjności gospodarki woj. śląskiego z wykorzystaniem istniejącego potencjału i zasobów” – napisano po posiedzeniu rządu.
W informacji na stronie KPRM zaznaczono, że kapitał zakładowy powołanego przez rząd funduszu wyniesie do 500 mln zł, a projekt ustawy nie wprowadza zmian w Polityce Energetycznej Państwa do 2040 r. (nad której nowelizacją trwają obecnie prace).
W uzasadnieniu projektu zamieszczonego w serwisie Rządowego Centrum Legislacji 27 lipca br. pisano, że jego kontekstem jest trwający proces wygaszania działalności wydobywczej węgla kamiennego oraz konieczność wykorzystania istniejącego potencjału i zasobów dla zrównoważenia rozwoju woj. śląskiego.
Uzasadnienie precyzuje, że przez transformację woj. śląskiego rozumie się działania zmierzające do zmiany struktury gospodarki regionu, w tym zagospodarowanie sektorów nieposiadających potencjału wzrostowego, oraz działania zmierzające do podnoszenia konkurencyjności gospodarki, z wykorzystaniem istniejącego potencjału i zasobów.
„Celem projektu ustawy o Funduszu Transformacji Śląska jest określenie misji publicznej podmiotu, który będzie tworzył mechanizmy i współuczestniczył w procesach transformacji w woj. śląskim, przede wszystkim przez tworzenie i realizację instrumentów wsparcia kierowanych do szerokiego kręgu beneficjentów” – napisano w uzasadnieniu.
Dokumentem określającym cele funduszu i instrumenty ich realizacji ma być Strategia Funduszu Transformacji Śląska, zawierająca m.in. wnioski z analizy i diagnozy sytuacji rynkowej, szczegółowy zakres i sposób realizacji zadań funduszu w perspektywie co najmniej pięciu lat oraz źródła finansowania zadań funduszu. Co roku ma być przeprowadzana ewaluacja strategii.
Jednym z narzędzi realizacji Strategii mają być programy priorytetowe, ustanawiane i finansowane przez ministrów właściwych ze względu na zakres przedsięwzięcia. Fundusz, zgodnie z postanowieniami umowy społecznej, ma działać w formie spółki akcyjnej z siedzibą w Katowicach.
Projekt ustawy przewiduje regulacje dotyczące zarządu i składu rady nadzorczej Funduszu. Członków rady nadzorczej, będących przedstawicielami jednostek samorządu, których udział w kapitale zakładowym spółki będzie największy oraz przedstawicieli największych organizacji reprezentujących stronę pracowniczą w wojewódzkiej radzie dialogu społecznego w woj. śląskim ma powoływać minister właściwy ds. aktywów państwowych.
Zgodnie z opisem projektu ustawy na stronach Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, do realizacji zadań publicznych Fundusz będzie wykorzystywał szeroki katalog instrumentów zbliżonych do instrumentów, którymi posługuje się Polski Fundusz Rozwoju.
Ma do nich należeć m.in. możliwość realizacji rządowych programów udzielania przedsiębiorcom wsparcia finansowego, emisja obligacji, udzielanie pożyczek, gwarancji i poręczeń czy obejmowanie lub nabywanie udziałów i akcji w spółkach.
Fundusz będzie udzielał „wsparcia przedsiębiorcom”, w tym w ramach rządowych programów, także spoza woj. śląskiego, z tym, że efekt takiego wsparcia będzie musiał służyć realizacji transformacji Śląska. Fundusz będzie realizował zarówno zadania o charakterze inwestycyjnym, jak i zadania z zakresu wspierania kształcenia czy cyfryzacji.
Podpisana 28 maja ub. roku umowa społeczna określa zasady i tempo wygaszania polskich kopalń węgla kamiennego (energetycznego) w perspektywie 2049 roku. Dokument zawiera m.in. gwarancje zatrudnienia i osłon socjalnych dla górników oraz umożliwia (już realizowane) budżetowe dopłaty do redukcji zdolności produkcyjnych. Rozwiązania pomocowe - przeniesione już do znowelizowanej ustawy górniczej i wdrożone w życie - wymagają notyfikacji Komisji Europejskiej.
