Uporządkowanie systemu ubezpieczeń społecznych, jego racjonalizacja, wprowadzenie jednolitych rozwiązań w zakresie przyznawania i wypłaty świadczeń, a także usprawnienie gospodarki finansowej – zakłada projekt nowelizacji ustawy o ZUS.
Projekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i niektórych innych ustaw przygotowało Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. Dokument opublikowano w Rządowym Centrum Legislacji w środę.
Celem projektu jest uporządkowanie systemu ubezpieczeń społecznych, jego racjonalizacja, wprowadzenie jednolitych rozwiązań w zakresie przyznawania i wypłaty świadczeń, a także usprawnienie funkcjonowania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w kontekście gospodarki finansowej i rozliczeń z płatnikami składek.
W myśl zaproponowanych przepisów ujednolicono zasady objęcia ubezpieczeniami społecznymi, ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych i zasady ich wypłaty.
"Obecnie obowiązujące regulacje umożliwiają unikanie płacenia składek oraz wprowadzają inne zasady ustalania świadczeń w przypadku odrębnych systemów ubezpieczeń społecznych i zaopatrzenia emerytalnego" – podkreślono.
Nowe przepisy mają usprawnić obsługę i uporządkować działania płatników składek w celu stabilizacji stanów kont płatników i ubezpieczonych.
Zwrócono też uwagę, że obecnie stosowane zasady prowadzą niejednokrotnie do wątpliwości interpretacyjnych, szczególnie w ubezpieczeniu wypadkowym, dlatego planowane jest ich uporządkowanie.
Modyfikacji ma też ulec prowadzona przez ZUS gospodarka finansowa. "Zmniejszenie wydatków FUS (Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – PAP) szacuje się od 1,4 mld zł w 2022 r. do 2,0 mld zł w 2030 r. (łącznie 15 mld zł w rozpatrywanym okresie czasowym) – czytamy w ocenie skutków regulacji.
Planowane jest też wprowadzenie bezgotówkowej formy wypłaty świadczeń długoterminowych, jak m.in. renty i emerytury – w przypadku osób, które uzyskają je po 31 grudnia 2021 r. inna niż bezgotówkowa forma tych świadczeń będzie możliwa tylko w wyjątkowych przypadkach. Dodano, że osoby, które uzyskały świadczenia wcześniej, będą mogły korzystać z dotychczasowej formy ich przekazywania, np. za pośrednictwem Poczty Polskiej.
Projekt nowelizacji wprowadza zmiany nie tylko w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, ale też w siedmiu innych aktach prawnych, m.in. w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa czy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
Dokument skierowano do konsultacji społecznych.