Pierwszy kwartał 2024 roku przyniósł pogorszenie wyników finansowych średnich i dużych przedsiębiorstw w Polsce. Wyniki firm pozostaną pod presją co najmniej do końca bieżącego roku, a głównym wyzwaniem przedsiębiorstw będzie wysokie tempo wzrostu kosztów pracy – prognozują w najnowszym raporcie analitycy Banku Pekao SA.
Niższy rok do roku o niemal 40 proc. łączny wynik netto w I kw. 2024 oznacza trzeci najniższy rezultat pierwszego kwartału od 2007 roku, gorzej było tylko w latach 2009 i 2020. Erozja marż wystąpiła w większości sekcji gospodarki, a w kilku najważniejszych, takich jak handel, przetwórstwo, energetyka i transport, miały miejsce kilkudziesięcioprocentowe spadki zysków.
Na korzyść firm przemawia jednak fakt, iż wspomniane poziomy rentowności zostały osiągnięte przy znacznie wyższych niż w przeszłości przychodach. W efekcie nominalny zysk netto sektora firm (37 mld zł) był znacząco wyższy niż w którymkolwiek I kwartale roku przed znakomitym okresem 2021-2023.
Słabiej radził sobie w szczególności przemysł, handel i transport, ale były również branże, które zdołały poprawić rezultaty. Znacznie lepiej niż w analogicznym okresie 2023 roku poradziły sobie niektóre branże usługowe, jak informacja i komunikacja (gdzie widać już było pozytywne efekty odbicia koniunktury i podjętych przez firmy działań optymalizacyjnych) oraz branża zakwaterowania i gastronomii, efektywnie wykorzystująca solidny poziom konsumpcji.
Według raportu Pekao spadek zysków firm w pierwszym kwartale roku był efektem niższych przychodów oraz dalszego wzrostu części kosztów. Źródłem spadku przychodów był niemal w całości przemysł, co było wynikiem słabszego popytu, zwłaszcza zagranicznego, oraz niższych cen sprzedaży. Kluczowy dla erozji marż i wyników okazał się silny wzrost kosztów pracy i usług obcych.
Co ważne, słabsze wyniki mają na razie niewielkie przełożenie na sytuację finansową krajowych podmiotów. Ogólna sytuacja finansowa przedsiębiorstw pozostaje stabilna, a w części aspektów można wręcz mówić o jej poprawie. Firmy znacząco się oddłużyły, redukując zarówno zobowiązania krótkoterminowe, jak i długoterminowe. Utrzymują one także zdrową płynność, co jest wynikiem m.in. redukcji zobowiązań krótkoterminowych.
Jednak widać wpływ wyników na aktywność inwestycyjną firm. W pierwszym kwartale 2024 roku ich nakłady minimalnie zmalały w porównaniu do roku poprzedniego, co jest pierwszym takim spadkiem od 2020 roku.
Wyzwania na przyszłość
W ocenie analityków Banku Pekao wyniki firm pozostaną pod presją co najmniej do końca bieżącego roku. Jedynie umiarkowane ożywienie koniunktury w kraju, utrzymująca się słabość głównych partnerów handlowych Polski oraz stłumiona inflacja będą spowalniać odbicie po stronie przychodowej. Utrzymuje się natomiast wysokie tempo wzrostu kosztów pracy, co pozostanie głównym wyzwaniem przedsiębiorstw w najbliższych kwartałach.
Obecna sytuacja może skłaniać firmy do optymalizacji kosztów zatrudnienia oraz przerzucania rosnących kosztów na odbiorców. Rok 2024 będzie także okresem znacznego schłodzenia aktywności inwestycyjnej przedsiębiorstw.