Problem sukcesji dotyczy aż 57% firm rodzinnych. Resort rozwoju i technologii chce temu przeciwdziałać, dlatego w Polsce już od 2023 r. będzie można zakładać fundacje rodzinne. Pozwoli to m.in. ochronić majątek i zatrzymać go w jednych rękach.
Firmy rodzinne są znaczącym elementem polskiej gospodarki - stanowią 90% wszystkich przedsiębiorstw. Przychody 100 największych firm rodzinnych w 2021 r. to 260,5 mld zł. 100 największych firm rodzinnych zatrudnia 261 tys. osób.
Pokolenie przedsiębiorców rozpoczynających działalność gospodarczą w latach 90. XX wieku stoi przed wyzwaniem przekazania firmy następcom, co może dotyczyć nawet 57% firm rodzinnych. Tylko 8,1% dzieci przedsiębiorców deklaruje chęć poprowadzenia firmy swoich rodziców.
Z fundacji rodzinnej korzystają największe światowe i europejskie firmy rodzinne. Czas na polskie przedsiębiorstwa. Wspólnie z parterami społecznymi, w tym przedsiębiorcami przygotowaliśmy rozwiązania, które pozwolą planować sukcesję w perspektywie wielopokoleniowej
Jak jest teraz? Przykład: Pani Ewa jest akcjonariuszem i wspólnikiem kilku spółek, posiada nieruchomości, ruchomości, gotówkę i dzieła sztuki. Ma męża i troje dzieci. Po śmierci pani Ewy wszystko dziedziczą mąż i dzieci w równych częściach. Spadkobiercy mogą być w konflikcie lub mieć różne wizje zarządzania spadkiem i jego podziałem, mogą nie być zainteresowani przejęciem firmy lub dóbr albo ich podział może trwać latami.
Z kolei przedsiębiorcy, którzy chcą zabezpieczyć losy firmy planują sukcesję najczęściej przy pomocy spółek kapitałowych i funduszy inwestycyjnych lub tworzą tzw. konstytucje rodzinne, które pozwalają przeprowadzić sukcesję tylko w jedynym pokoleniu. Polscy przedsiębiorcy przenoszą też swoje majątki do podobnych fundacji zagranicznych.
Nowe zasady pozwolą na przekazanie firmy i majątku rodzinnego fundacji rodzinnej, która będzie nimi profesjonalnie zarządzać oraz realizować plan fundatora, a zyski przekazywać na rozwój firmy i na prywatne potrzeby członków jego rodziny lub innych uprawnionych osób. Skorzysta na tym firma, jej udziałowcy, pracownicy, a w konsekwencji polska gospodarka - wskazał minister.
Zalety fundacji rodzinnej:
- Możliwość wycofania się fundatora (przedsiębiorcy) z aktywnego prowadzenia biznesu, bez utraty dochodów.
- Finansowe zabezpieczenie członków rodziny.
- Oddzielenie spraw biznesowych i rodzinnych.
- Utrzymanie majątku w jednych rękach i ochrona majątku.
- Efektywne zarządzanie majątkiem i jego pomnażanie.
- Planowanie sukcesji w perspektywie wielu pokoleń
By móc założyć fundację rodzinną konieczne będzie złożenie przez fundatora oświadczenia o powołaniu fundacji przed notariuszem albo sporządzenie testamentu z takim oświadczeniem. Kolejnymi krokami będzie sporządzenie statutu, przekazanie majątku na fundusz założycielski oraz wpisanie fundacji do prowadzonego przez sąd rejestru fundacji rodzinnych.
Założenie fundacji i przekazanie majątku do fundacji nie będzie opodatkowane.
Projekt ustawy był konsultowany m.in. z Konfederacją Lewiatan, Business Centre Club, Instytutem Biznesu Rodzinnego, Stowarzyszeniem Inicjatywa Firm Rodzinnych, Family Business Network Poland i Fundacją Firm Rodzinnych.
MRiT planuje, że projekt będzie przesłany do Stałego Komitetu Rady Ministrów w najbliższych dniach. Wejście w życie nowych przepisów jest przewidywane na pierwszą połowę 2023 r.
