Nadchodzący Nowy Rok będzie obfitował w istotne zmiany prawne w obszarze przepisów dotyczących zatrudnienia. Przygotowanie do nowych uregulowań w zakresie pracy zdalnej, możliwości badania trzeźwości pracowników, work-life-balance, nowych ustaw o aktywności zawodowej i zatrudnianiu cudzoziemców, czeka wszystkie podmioty zatrudniające pracowników. Powoli powinniśmy się przygotowywać także na odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego. W jaki sposób te zmiany wpłyną na branżę agencji zatrudnienia i jak agencje mogą się do tego przygotować?
Praca zdalna
Przepisy wprowadzające regulacje dotyczące świadczenia pracy zdalnej do Kodeksu pracy zaczną obowiązywać prawdopodobnie już w pierwszym kwartale 2023 roku. Agencje zatrudnienia będą ustalać warunki świadczenia pracy zdalnej wobec swoich pracowników, ale w zakresie pracowników tymczasowych, świadczących pracę na rzecz i pod kierownictwem klientów agencji – pracodawców użytkowników, będą podlegać rozwiązaniom, które dla danych grup pracowników ustali pracodawca użytkownik, a nie agencja. Istotne będzie ustalenie procedur współpracy z klientami w sprawie przekazywania informacji o rozwiązaniach dotyczących pracy zdalnej przyjętych u danego pracodawcy użytkownika. Szczególnie znaczenie w tym zakresie będą miały rozwiązania w zakresie rozliczania kosztów pracy zdalnej.
Kontrola trzeźwości pracowników
Nowelizacja wprowadzająca przepisy o pracy zdalnej, wprowadza do Kodeksu pracy również uregulowania dotyczące możliwości przeprowadzania kontroli trzeźwości pracowników przez pracodawcę. Kontroli będą mogły podlegać również osoby wykonujące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych, jak i samozatrudnione. To samo dotyczy pracowników tymczasowych – będą oni mogli podlegać kontroli trzeźwości wprowadzanej przez pracodawcę użytkownika, na rzecz którego świadczą pracę.
Kodeks pracy po wdrożeniu dyrektyw unijnych
W dalszym ciągu oczekują na wdrożenie do polskiego porządku dwie istotne dyrektywy unijne – w sprawie przejrzystych warunków zatrudnienia oraz w sprawie równowagi między życiem zawodowym i prywatnym. Pracodawcy muszą się przygotować na wiele zmian, m. in. znacząco zwiększony zakres obowiązku informacyjnego dla pracownika, dostosowanie systemów do zmian w urlopach – nowego urlopu opiekuńczego, zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej czy dodatkowych 9 tygodni urlopu rodzicielskiego dla jednego z rodziców. Wraz z nowelizacją wdrażającą te dyrektywy, mają wejść w życie zmiany w zakresie wypowiadania umów o pracę na czas określony. W wypowiedzeniu takiej terminowej umowy będzie trzeba wskazać przyczyny wypowiedzenia – w chwili obecnej takiemu obowiązkowi podlegają wyłącznie umowy o pracę na czas nieokreślony. Umowy o pracę tymczasową również są umowami o pracę na czas określony, jednak w trakcie konsultacji projektu ustawy, udało się wprowadzić poprawkę, która jednoznacznie wskazuje, że obowiązek uzasadniania wypowiedzeń nie będzie dotyczył umów o pracę tymczasową.
Koniec ustawy o promocji
Nadchodzi koniec rozbudowanej ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, mają ją zastąpić dwa niezależne akty prawne – ustawa o aktywności zawodowej oraz ustawa o zatrudnianiu cudzoziemców. Przy tej okazji zmianie mają ulec przepisy regulujące funkcjonowanie agencji zatrudnienia na polskim rynku pracy. Już tylko usługi pośrednictwa pracy i pracy tymczasowej będę zarezerwowane dla agencji zatrudnienia – prowadzenie działalności w zakresie poradnictwa personalnego i doradztwa zawodowego nie będzie już działalnością regulowaną i nie będzie wymagało wpisu do rejestru agencji zatrudnienia. Działalnością regulowaną ma za to stać się usługa polegająca na gromadzeniu w postaci dokumentu elektronicznego i udostępnianiu informacji o wolnych i poszukiwanych miejscach pracy za pośrednictwem systemów teleinformatycznych, czyli wszystkie job boardy. Jeżeli zmiany wejdą w życie w projektowanym kształcie, będzie to oznaczać spore zmiany na rynku agencji.
Zatrudnianie cudzoziemców
Polski rynek pracy od dłuższego czasu zasilany jest pracownikami cudzoziemskimi, w związku z czym dostosowywanie się do zmian prawnych w zakresie legalizacji ich zatrudniania jest również ważną kwestią dla branży agencji. Pamiętajmy, że obywatele państw trzecich stanowią ok. 40% wszystkich pracowników tymczasowych w Polsce. W przyszłym roku szykuje się przyjęcie nowej ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców - to bardzo dobry krok, że tak istotne przepisy doczekają się swojej wyłącznej ustawy. W związku z zapowiadaną pełną elektronizacją procedur związanych z uzyskaniem zezwolenia na pracę i przyjęcia oświadczenia, istotne będzie odpowiednie dostosowanie wewnętrznych systemów do zmian.
Kres pandemii
Stan zagrożenia epidemicznego obowiązuje do końca tego roku i prawdopodobnie zostanie jeszcze przedłużony, nie mniej jednak, możemy w niedalekiej przyszłości spodziewać się jego odwołania. Tzw. specustawa covidowa pełna jest specjalnych rozwiązań, które przestaną obowiązywać po odwołaniu trwającego stanu. Dla pracodawców zatrudniających cudzoziemców istotna będzie konieczność legalizacji pobytu i pracy osób, które pracują i przebywają na podstawie covidowych rozwiązań, ponadto należy będzie przeprowadzić zaległe badania lekarskie pracowników i okresowe szkolenia BHP, których obowiązek przeprowadzenia był zawieszony podczas obowiązującego stanu.