Państwa członkowskie UE zatwierdziły propozycję Komisji Europejskiej w sprawie zainwestowania 998 mln euro w kluczowe europejskie projekty dotyczące infrastruktury energetycznej w ramach instrumentu „Łącząc Europę”. Środki zostaną przeznaczone na 10 projektów.
Największa kwota finansowania przeznaczona jest na projekt synchronizacji systemów państw bałtyckich (720 mln euro), mający na celu lepszą integrację rynków energii elektrycznej w Estonii, na Łotwie, Litwie i w Polsce. Wśród innych projektów znajdują się: inteligentna sieć elektroenergetyczna łącząca Węgry i Słowację (102 mln euro) oraz pierwsza w historii dotacja w ramach instrumentu „Łącząc Europę” na prace nad projektem transportu CO2, obejmującym belgijskie i holenderskie porty.
- Tych 10 projektów przyczyni się do stworzenia bardziej nowoczesnego, bezpiecznego i inteligentnego systemu infrastruktury energetycznej, który ma kluczowe znaczenie dla realizacji Europejskiego Zielonego Ładu i osiągnięcia naszych ambitnych celów na 2030 r. w zakresie klimatu. W szczególności to decydujący krok w procesie synchronizacji systemów państw bałtyckich – projekt ten ma strategiczne znaczenie dla Europy. Inwestycje te pomogą podtrzymać ożywienie gospodarcze w UE i przyczynią się do stworzenia nowych miejsc pracy - powiedziała komisarz do spraw energii Kadri Simson.
84 proc. środków przeznaczono na projekty w zakresie energii elektrycznej lub inteligentnych sieci. Dwa projekty dotyczą przesyłu energii elektrycznej, jeden – inteligentnych sieci elektroenergetycznych, sześć – transportu CO2 (w tym pięć – badań) oraz jeden – gazu.
W ramach projektu synchronizacji systemów państw bałtyckich 720 mln euro zostanie przeznaczonych na budowę „Harmony Link” - kabla elektroenergetycznego łączącego Polskę i Litwę przez Morze Bałtyckie. Kabel stanie się elementem składowym przyszłej podmorskiej sieci przesyłowej na obszarze Morza Bałtyckiego. Środki te pokryją koszty również takich inwestycji jak kompensatory synchroniczne w Estonii, na Łotwie i na Litwie.
Danube InGrid otrzymał 102 mln euro. Ten projekt inteligentnej sieci elektroenergetycznej na Węgrzech i Słowacji ma przyczynić się do lepszego zarządzania siecią oraz poprawy jakości i bezpieczeństwa dostaw energii.
Porthos – projekt dotyczący sieci transportowej CO2 - otrzyma 102 mln euro. W jego ramach między Holandią a Belgią powstanie ogólnodostępna sieć transportowa CO2, obejmująca główne porty Europy (Rotterdam, Antwerpia i North Sea Port) i łącząca je ze składowiskiem na Morzu Północnym.
Na połączenie międzysystemowe Bułgaria-Serbia przeznaczone zostanie 28 mln euro. Ten projekt poprawi bezpieczeństwo dostaw energii i dywersyfikację importu gazu w Europie Południowo-Wschodniej.
North Sea Wind Power Hub - z przyznaną kwotą 14 mln euro - to projekt badań dotyczących wykorzystania morskiej energii wiatrowej na Morzu Północnym.
Do otrzymania dotacji w ramach instrumentu „Łącząc Europę” kwalifikują się jedynie tzw. projekty będące przedmiotem wspólnego zainteresowania (PCI), znajdujące się na unijnej liście przyjętej przez Komisję. Najnowsza lista PCI została opublikowana w październiku 2019 r., a kolejna (piąta) – ma się ukazać na początku 2021 r. Od 2014 r. w ramach „Łącząc Europę” – Energia przyznano już prawie 4 mld euro dotacji, z czego 65 proc. przeznaczono na projekty w dziedzinie energii elektrycznej, w tym na inteligentne sieci.
Przyszłe finansowanie w ramach instrumentu „Łącząc Europę” zależy od ostatecznego porozumienia instytucji UE w sprawie wieloletnich ram finansowych na lata 2021-2027.
