Polski Instytut Ekonomiczny ostrzega, że jeżeli niski poziom wilgotności gleby oraz stanu wód podpowierzchniowych nie zostanie zrekompensowany regularnymi i umiarkowanymi opadami deszczu wiosną, podrożeje żywność.
„Obserwowany obecnie niski poziom wilgotności gleby oraz stanu wód podpowierzchniowych, o ile nie zostanie zrekompensowany regularnymi i umiarkowanymi opadami deszczu w okresie wiosennym, przyczyni się do wzrostu kosztów żywności”.
W analizie napisano, że częstotliwość i intensywność wiosennych opadów deszczu to podstawowy czynnik, od którego będzie zależało, czy w tym roku dotknie nas susza rolnicza. To ma z kolei wpływ na kształtowanie się cen artykułów rolnych.
„Jednak istotnym czynnikiem, który ma wpływ na występowanie zjawiska suszy, zwłaszcza we wczesnym okresie wegetacji roślin, jest sytuacja hydrologiczna występująca zimą, a więc poziom opadów śniegu oraz temperatura”.
Polski Instytut Ekonomiczny zwraca uwagę, że od połowy lat 60. XX wieku systematycznie maleje średnia liczba dni z opadem śniegu. Jeszcze w dekadzie 1950-1960 średnia liczba takich dni w okresie od grudnia do lutego wyniosła 10,6. W okresie 2010-2019 średnia wyniosła 8,8, a więc niemal o dwa dni mniej. Równocześnie rosną średnie miesięczne temperatury w miesiącach zimowych (grudzień, styczeń, luty). Najzimniej było w dekadzie 1960-1969, kiedy średnia miesięczna temperatura wyniosła -3,1 st. Celsjusza. W kolejnych dekadach średnie wysokości dobowych temperatur systematycznie rosły, by w minionej dekadzie (2010-2019) osiągnąć wartość -0,9 st. Celsjusza.
„Malejące w sposób systematyczny opady śniegu oraz rosnące średnie temperatury dobowe mają istotne skutki gospodarcze. To właśnie od wielkości opadów deszczu i śniegu w miesiącach zimowych zależy poziom wilgotności gleby oraz stan wód podpowierzchniowych (zaskórnych), niezbędnych do prawidłowej wegetacji roślin”.
W raporcie zauważono, że wiosenne opady deszczu, ze względu na wyższe temperatury i, co za tym idzie, większe parowanie, nie są w stanie uzupełnić niedoboru wody występującego w okresie zimowym.
„Jednym z podstawowych negatywnych skutków gospodarczych braku opadów śniegu w okresie zimowym jest susza rolnicza i w konsekwencji rosnące ceny artykułów rolnych”.
Dlatego, zdaniem ekspertów Polskiego Instytutu Ekonomicznego IE, brak regularnych i umiarkowanych opadów deszczu wiosną przyczyni się do wzrostu kosztów żywności.
