Mieszkańcy Łomży i czterech podlaskich gmin po wielu latach zyskają dostęp do kolei. 18 lipca 2023 r. PKP Polskie Linie Kolejowe SA podpisały z Urzędem Marszałkowskim Województwa Podlaskiego umowę na realizację inwestycji z rządowego Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej Kolej Plus do 2029 r. Szacunkowa wartość projektu to 430 mln zł.
Rządowy program Kolej Plus jest programem budowy i odbudowy linii i połączeń kolejowych w polskich regionach. Dzięki niemu połączenia kolejowe wrócą do Łomży. Odcięcie ówczesnego miasta wojewódzkiego od transportu kolejowego w 1993 r. było smutnym przykładem nieodpowiedzialnej polityki transportowej polskich rządów po 1989 r. Systematycznie odwracamy te złe decyzje i przywracamy Polakom nadzieję, że niezależnie od tego, skąd pochodzą, mogą liczyć na to, że dzisiaj Państwo Polskie interesuje się ich sprawami i chce rozwiązywać ich problemy - powiedział minister infrastruktury Andrzej Adamczyk.
Umowa podpisana przez przedstawicieli PLK SA oraz samorządu województwa podlaskiego zakłada rewitalizację linii kolejowej z Łap przez Śniadowo do Łomży, co umożliwi powrót połączeń pasażerskich na tej trasie. Poza kursami okazjonalnymi, ostatni pociąg pasażerski odjechał z Łomży w 1993 r.
Dzięki rewitalizacji linii dostęp do kolei zyska ponad 60 tysięcy mieszkańców Łomży oraz ok. 22 tys. mieszkańców czterech położonych przy linii gmin. Po zakończeniu prac pociągi między Łomżą i Łapami pojadą z maksymalną prędkością 80-100 km/h. Czas przejazdu najszybszego pociągu z Łomży do Białegostoku, po zakończeniu wszystkich prac i uzyskaniu niezbędnych zezwoleń, powinien wynosić 1 h 35 min. Szacuje się, że z połączenia kolejowego miesięcznie skorzysta średnio ok. 24 tys. podróżnych.
Na objętym projektem odcinku linii kolejowej o długości 77 km przewiduje się odtworzenie kolejowej infrastruktury do obsługi ruchu pasażerskiego. Realizacja inwestycji umożliwi przyjmowanie pociągów regionalnych i składów dalekobieżnych. Nowe perony będą dostosowane do potrzeb wszystkich podróżnych, w tym osób o ograniczonej mobilności. Wygodne perony, wyposażone w wiaty, ławki, oznakowania i oświetlenie LED zapewnią dostęp do pociągów w Konarzycach, Kozikach, Śniadowie (nowy przystanek Śniadowo Łącznica), Czachach-Kołakach, Kuleszach Kościelnych i Sokołach.
Sprawny ruch pociągów na trasie Łapy – Śniadowo – Łomża zapewnią przebudowane odcinki torów i urządzenia sterowania ruchem kolejowym, a także obiekty inżynieryjne. Dzięki budowie około 1 km dodatkowej łącznicy w Śniadowie, od strony Białegostoku w kierunku Łomży, możliwy będzie sprawniejszy ruch pociągów bez konieczności zmiany czoła składów na stacji w Śniadowie. Dodatkowo zaplanowano budowę mijanki w Czerwonym Borze, co zapewni możliwość konstrukcji lepszego rozkładu jazdy i większą punktualność pociągów. Poziom bezpieczeństwa na styku dróg i torów zwiększy się dzięki remontom i modernizacjom przejazdów kolejowo-drogowych, z których część zostanie wyposażona w dodatkowe zabezpieczenia.
Budżet prac zaplanowanych w ramach projektu wynosi 430 mln zł, w tym blisko 366 mln zł z budżetu państwa oraz 64,5 mln (15 proc.) ze środków samorządu województwa. Ogłoszenie przetargu na wykonanie dokumentacji projektowej i robót zaplanowano na III kwartał tego roku, prace budowlane na lata 2025 – 2028.
Z Programu Kolej Plus do realizacji zakwalifikowano 35 inwestycji zgłoszonych przez samorządy 11 województw. Projekty obejmują miasta powyżej 10 tys. mieszkańców, które nie mają obecnie pasażerskich połączeń kolejowych lub połączenia wymagają usprawnienia. Dzięki realizacji Kolei Plus ok. 1,5 mln ich mieszkańców zyska lepszy dostęp do kolei pasażerskiej.
Program obejmuje:
- 12 projektów dot. rewitalizacji linii na łączną długość ok. 372 km;
- 13 projektów dot. odbudowy lub rozbudowy linii na łączną długość ok. 484 km;
- 7 projektów dot. budowy nowych linii na łączną długość ok. 189 km;
- 3 projekty dokumentacyjne dotyczące ok. 183 km linii kolejowych.
Program Kolej Plus zaplanowano do realizacji do 2029 r. Jego realizacja wpłynie na poprawę warunków życia mieszkańców i wzrost atrakcyjności wielu regionów. Przyjęty przez Radę ministrów i przygotowany przez Ministerstwo Infrastruktury Program jest wart ok. 13,3 mld zł, w tym 11,2 mld zł stanowią środki budżetu państwa i ok. 2 mld zł środki jednostek samorządu terytorialnego.