Skąd pochodzi żywność, jaka jest jej jakość i jakim została poddana zabiegom - konsumenci coraz częściej poszukują wiarygodnych informacji o produktach żywnościowych. Sprawne zbieranie i przekazywanie takich danych wymaga zaangażowania technologii cyfrowych.
Dlatego Państwowy Instytut Badawczemu NASK razem z Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa (KOWR) startuje z pilotażowym projektem „Paszportyzacja polskiej żywności”. W Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi podpisano umowę w tej sprawie pomiędzy NASK i KOWR.
Innowacyjny projekt wpisuje się w światowy trend zapewniania wiarygodnych informacji o produktach żywnościowych na każdym etapie łańcucha dostaw, szczególnie odnośnie ich pochodzenia, jakości oraz zabiegów, jakim zostały poddane.
Dzięki pracy ekspertów zaangażowanych w projekt każdy konsument będzie mógł dowiedzieć się, jaka żywność trafia na jego stół. Natomiast hodowcy i producenci będą mogli na arenie krajowej i międzynarodowej udowadniać niezwykłą wartość swoich produktów za pomocą wiarygodnego systemu.
Wicepremier Henryk Kowalczyk, szef resortu rolnictwa, zwrócił uwagę, że pomysł nadawania certyfikatów jest inicjatywą oddolną organizacji branżowych.
- Mówimy o nadawaniu paszportów żywnościowych po to, żeby konsumenci byli w pełni świadomi tego, co kupują i aby było to sprawdzalne i weryfikowalne. To jest bardzo istotne zadanie - stwierdził szef resortu rolnictwa.
Jak zaznaczył wicepremier Kowalczyk, paszportyzacja ma służyć nie tylko uzyskaniu rzetelnej wiedzy przez konsumentów, ale będzie ona także pomocą dla producentów żywności, którzy powinni konkurować nie tylko ceną, ale głównie jakością.
Projekt Paszportyzacja polskiej żywności realizowany jest przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, przy merytorycznym wsparciu Centrum GovTech Polska, pod nadzorem Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Wpisuje się on w światową tendencję, zmierzającą do zapewnienia wiarygodnej informacji o żywności na kluczowych etapach łańcucha dostaw, ze szczególnym uwzględnieniem jej pochodzenia, jakości oraz zabiegów jakim została poddana.
Pilotaż projektu „Paszportyzacja polskiej Żywności” będzie obejmował dwa etapy. W latach 2021-2023 przeprowadzony zostanie pilotaż na rynkach: wołowiny, wieprzowiny i ziemniaka. Jego realizacja została powierzona Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej – PIB, która spełnia zarówno warunki formalne, jak i merytoryczne, niezbędne do realizacji Pilotażu, poparte wiedzą i doświadczeniem związanym z wdrażaniem innowacyjnych projektów.
Pilotaż ma na celu dokonanie praktycznego sprawdzenia możliwości zbudowania jednego, w pełni kompatybilnego systemu IT dla różnorodnych produktów żywnościowych. Końcowym rezultatem realizacji pilotażu będzie możliwość wygenerowania pełnego zakresu „paszportu” oraz udostępnienie uczestnikom rynku informacji potwierdzających autentyczność, jakość i bezpieczeństwo żywności. Pilotaż zostanie sfinansowany ze środków KOWR, a szacowany koszt jego realizacji to 15 mln zł.
Drugi etap Pilotażu to budowa docelowego Systemu IT zaplanowany został na lata 2023-2024, pod warunkiem że pilotaż potwierdzi zasadność jego wdrożenia. Kluczowym etapem realizacji systemu docelowego będzie wdrożenie do systemu IT funkcji udostępniającej informacje o produkcie żywnościowym konsumentom (za pomocą aplikacji mobilnej). System będzie także przygotowany do rozbudowy o kolejne rynki AGRO (np. rynek drobiu, jaj czy innych warzyw i owoców), tak aby polska żywność otrzymała niepodważalny certyfikat autentyczności danych.
Projekt Paszportyzacja polskiej żywności został zgłoszony na Szczyt Systemów Żywnościowych ONZ (Food Systems Summit - FSS), którego celem jest zidentyfikowanie sposobów wzmocnienia systemów żywnościowych oraz osiągnięcie postępu w realizacji celów zrównoważonego rozwoju, a także został wpisany w Polski Ład.
W projekt zaangażowanych będzie cały szereg podmiotów z obszaru produkcji rolno-spożywczej w tym sześć organizacji zrzeszających producentów i przetwórców oraz ponad 70 uczestników pilotażu reprezentujących producentów, przetwórców, pośredników, dostawców produktów na rynkach wołowiny, wieprzowiny i ziemniaka.
Projekt zakłada także współpracę z: Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Głównym Inspektoratem Weterynarii, Głównym Inspektoratem Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, Głównym Inspektoratem Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Głównym Inspektoratem Sanitarnym, Głównym Inspektoratem Transportu Drogowego oraz oczywiście Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
