Słaby popyt ważną barierą dla działalności inwestycyjnej firmy

W ponad 1/3 firm (37 proc.), które w 2024 r. odnotowały wzrost popytu na swoje produkty/usługi, nastąpił wzrost działalności inwestycyjnej, a spadek w 8 proc. firm.

Jak pokazują wyniki badania Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE) na ogólnopolskiej próbie 1000 firm, w firmach, które w 2024 r. odnotowały spadek popytu na ofertę przedsiębiorstwa, ponad dwukrotnie mniej firm (16 proc.) realizowało inwestycje, a aż 34 proc. firm nie podjęło działalności inwestycyjnej ze względu na brak potrzeby inwestowania (19 proc.) lub z braku zasobów finansowych (15 proc.) – napisała Urszula Kłosiewicz-Górecka w Tygodniku Gospodarczym Polskiego Instytutu Ekonomicznego, nr 11/2025.

W opinii ekspertki wyniki badania PIE mają potwierdzenie w badaniu koniunktury gospodarczej GUS z listopada 2024 r. Niewystarczający popyt na produkty/usługi firmy został uznany za dotkliwą barierę dla rozwoju inwestycji w 2024 r. w firmach przetwórstwa przemysłowego (23 proc. wskazań), transportu i gospodarki magazynowej (19 proc.). Wpływ popytu na rozwój inwestycji mniej krytycznie oceniły firmy z sekcji zatrudnienie i gastronomia (13 proc. wskazań) oraz budownictwo (14 proc.).

- Osłabienie popytu w 2023 r. i w I połowie 2024 r. nierównomiernie wpłynęło na inwestycje w poszczególnych sektorach gospodarki polskiej – jak wynika z raportu „Inwestycje w Polsce oczami biznesu. Regres i nadzieje”, zrealizowanego przy współpracy ING Banku Śląskiego i EECO – pisze dalej Kłosiewicz-Górecka. - Pod presją niskiego popytu i regresu inwestycyjnego znalazły się szczególnie branże produkcyjne, a wśród nich producenci dóbr inwestycyjnych (np. maszyny rolnicze) oraz trwałych artykułów konsumpcyjnych (np. sprzęt AGD). Niedostateczny popyt na produkty/usługi oferowane przez przedsiębiorstwa przemysłowe znalazł się na trzecim miejscu wśród barier ograniczających inwestycje, po wysokim koszcie realizacji inwestycji i niepewnej sytuacji makroekonomicznej.

Zdaniem ekspertki firmy, które w 2024 r. odnotowały wzrost popytu na swoją ofertę, częściej inwestowały w działania służące rozwojowi przedsiębiorstwa – jak pokazują wyniki badania PIE. Były to: inwestycje w kapitał ludzki (55 proc. wskazań), zakup maszyn i urządzeń (48 proc.), wydatki na prawa autorskie, zakup licencji lub patentów (23 proc.). Firmy zamierzają też inwestować w działania podnoszące nowoczesność firmy, tj. zakup oprogramowania i baz danych oraz inwestycje w narzędzia wykorzystujące sztuczną inteligencję (AI).

- W 2025 r. przedsiębiorcy największy nacisk będą kładli na zakup nowego sprzętu i maszyn, rozwój technologii i cyfryzację – jak wynika z badania Barometr Polskiego Rynku Pracy. Możliwości realizacji tych celów firmy upatrują w poprawie uwarunkowań dla inwestowania, w tym w łatwiejszym dostępie do kapitału zewnętrznego

 – pisze na zakończenie Urszula Kłosiewicz-Górecka.