Polskie Towarzystwo Energetyki Cieplnej (PTEC) zaprezentowało raport na temat kosztów transformacji sektora energetyki cieplnej w Polsce. „Dekarbonizacja sektora wymaga współpracy wszystkich uczestników rynku ciepła oraz znacznych nakładów inwestycyjnych, sięgających nawet 466 miliardów złotych do 2050 roku” - powiedział Dariusz Marzec, prezes zarządu PGE Polskiej Grupy Energetycznej i PTEC.
W raporcie „Wpływ regulacji UE na transformację sektora ciepłownictwa systemowego w Polsce - ocena skutków i rekomendacje w zakresie regulacji krajowych” eksperci Polskiego Towarzystwa Energetyki Cieplnej (do niedawna Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych - PTEZ) przeprowadzili wariantową analizę ekonomiczną, techniczną i regulacyjną dostosowania się przedsiębiorstw energetycznych z sektora ciepłownictwa systemowego do regulacji zawartych w pakiecie „Fit for 55”.
Dziś, według PTEC, ciepło systemowe w Polsce gwarantuje tzw. komfort cieplny ponad 15 mln Polaków, co stanowi ponad połowę (52,2 proc.) gospodarstw domowych w naszym kraju. Dariusz Marzec, prezes zarządu PGE Polskiej Grupy Energetycznej i prezes zarządu PTEC, zauważył, że sektor ciepłowniczy, podobnie jak cała energetyka, stoi u progu zmian. Zostały wyznaczone kamienie milowe mające doprowadzić do neutralności energetycznej ciepłownictwa w 2050 r.
„Raport podsumowuje wyzwania pojawiające się w związku z trwającą transformacją sektora ciepłowniczego. Zawiera też rekomendacje wypracowane w celu jak najefektywniejszego przejścia przez proces transformacji. Musimy patrzeć całościowo na transformację, stąd zmiana nazwy Towarzystwa na PTEC, która odzwierciedla kierunek zmian i wyzwania z jakimi mierzy się ten sektor”
- dodał prezes PTEC.
W raporcie przeanalizowano najważniejsze technologie i paliwa, które mogą być wykorzystane w celu dekarbonizacji sektora ciepłownictwa systemowego. Opisano zakres możliwych do zastosowania w sektorze technologii, ich specyfikę pracy, możliwość partycypacji w procesie dekarbonizacji czy przepaliwowania. Zdaniem ekspertów PTEC kluczowymi rozwiązaniami w procesie dekarbonizacji będą: źródła gazowe, źródła biomasowe, źródła geotermalne, wielkoskalowe pompy ciepła, kotły elektrodowe zasilane energią elektryczną z OZE.
„Transformacja ciepłownictwa to proces, który już trwa i wymaga dużych nakładów finansowych. Jednak z punktu widzenia regulatora, celem jest nie tylko dekarbonizacja sektora, ale też zapewnienie społecznej akceptacji jej kosztów. Proces inwestycyjny będzie rozłożony na wiele lat i będzie obarczony wieloma ryzykami. Do końca nie wiemy dziś, która technologia będzie dominowała w ciepłownictwie. Wykorzystanie technologii sprawdzonych, takich które już znamy, pozwala te ryzyka ograniczyć” - mówił Rafał Gawin, prezes Urzędu Regulacji Energetyki (URE).
Jak szacuje PTEC w swojej analizie, w przypadku Polski sprostanie wymaganiom unijnego pakietu „Fit for 55” będzie, w zależności od scenariusza, wymagało poniesienia nakładów na poziomie: od 102 mld zł do 211 mld zł - nakłady na infrastrukturę wytwórczą, od 82 mld zł do 106 mld zł - nakłady na infrastrukturę przesyłową i dystrybucyjną, od 115 mld zł do 149 mld zł - nakłady na modernizację instalacji odbiorczych.
Tym samym łącznie na dekarbonizację ciepłownictwa systemowego do 2050 r. będzie potrzebne od 299 mld zł do 466 mld zł.
Raport PTEC postuluje uwzględnienie szeregu wniosków i rekomendacji, proponowanych przez ekspertów PTEC. Jednym z warunków skutecznego przeprowadzenia procesu dekarbonizacji ciepłownictwa systemowego w Polsce jest to, żeby w procesie tym partycypowały wszystkie strony, będące uczestnikami rynku ciepła, ponieważ poszczególne realizowane działania są od siebie uzależnione. Eksperci PTEC podkreślają, że obok coraz większej presji czasowej, kluczowymi wyzwaniami związanymi z transformacją są kwestie związane z optymalnym doborem mocy, lokalizacji i technologii dla nowych źródeł. Skuteczna dekarbonizacja systemu ciepłowniczego w danej lokalizacji powinna obejmować również klienta końcowego, do którego często bezpośredni dostęp ma dostawca ciepła (operator sieci ciepłowniczej).
Ponadto, według ekspertów PTEC, sektor ciepłownictwa systemowego zmieni swoje miejsce w systemie energetycznym. Z wytwórcy energii stanie się odbiorcą nadwyżek energii wytwarzanej przez OZE, niemniej jednak jednostki kogeneracji wciąż będą wspierały bilansowanie krajowego systemu elektroenergetycznego. Zakłada się, że duże systemy ciepłownicze będą w pierwszej kolejności zasilane przez gazowe jednostki kogeneracji i uzupełniane przez ciepło z instalacji OZE. W późniejszym terminie, gdy gaz ziemny będzie zastępowany przez gazy zdekarbonizowane, eksperci zakładają, że infrastruktura pozostanie, a wymagana będzie jedynie modernizacja, a nie gruntowne zmiany.
Podczas prezentacji raportu PTEC byli obecni przedstawiciele ważnych spółek dostarczających ciepło systemowe. Mówili oni o inwestycjach swoich firm związanych z transformacją energetyczną.
