Obecnie trudno wyobrazić sobie funkcjonowanie jakiejkolwiek firmy bez komputerów, a pracownicy coraz więcej czasu spędzają przed monitorem. Tymczasem jeszcze do niedawna obowiązywały przepisy ws. bezpieczeństwa i higieny pracy… sprzed ćwierć wieku. Rozporządzenie w końcu zostało znowelizowane, a w konsekwencji pracodawcy muszą odpowiednio wyposażyć wszystkie stanowiska z monitorami ekranowymi.
Wprawdzie rozporządzenie ministra rodziny i polityki społecznej zostało w Dzienniku Ustaw opublikowane 2 listopada ubiegłego roku i weszło w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia, ale równocześnie w wielu przypadkach zastrzeżono długie, bo aż półroczne vacatio legis.
Nie dotyczyło ono jednak stanowisk pracy powstałych po 17 listopada, w ich przypadku znowelizowane zasady obowiązywały natychmiast – wraz z wejściem stosownych przepisów w życie. Chodziło o stanowiska utworzone przed tą datą, gdy pracodawcy dostali pół roku czasu na dostosowanie firm do nowych regulacji. Wyznaczony termin mija 17 maja - dlatego warto przypomnieć kluczowe informacje.
Ta zmiana musiała nastąpić, bo nie tylko sprzęt obecnie wykorzystywany przez pracowników jest diametralnie inny niż choćby dekadę temu, ale przede wszystkim wzrosła intensywność w wykorzystywaniu komputerów, co całkowicie odmieniło realia w codziennej działalności przedsiębiorstw. Tymczasem jeszcze niedawno obowiązywało rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej dotyczące „Bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe”, które pochodziło z… grudnia 1998 r.! A więc mające już 25 lat. Dlatego wymagało aktualizacji i dostosowania przepisów do obecnych realiów.
Dlatego jesienią zeszłego roku minister rodziny i polityki społecznej znowelizował kluczowy dokument.
„Brzmienie rozporządzenia dostosowano do zmian technologicznych, które nastąpiły od czasu jego wydania, tj. w ciągu ostatnich 25 lat – m.in. z definicji „stanowiska pracy” usunięto określenia „stacja dyskietek” czy „trackball” – wyjaśniała Państwowa Inspekcja Pracy. – „Ponadto zliberalizowano część przepisów, które szczegółowo określały wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii, jakie powinny spełniać stanowiska pracy wyposażone w monitory ekranowe, zawarte w załączniku do rozporządzenia, m.in. dotyczące stosowanego sprzętu komputerowego czy mebli”.
Jak należy rozumieć pojęcie „stanowisko pracy”? Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami, oznacza ono przestrzeń pracy wraz z wyposażeniem podstawowym, czyli monitorem ekranowym, klawiaturą, myszą lub innymi urządzeniami wejściowymi, oprogramowaniem z interfejsem dla użytkownika; krzesłem i stołem; opcjonalnym wyposażeniem dodatkowym, w tym stacją dysków, drukarką, skanerem, uchwytem na dokumenty, podnóżkiem.
Ponieważ lista sprzętów jest precyzyjnie wymieniona, to jeśli któregoś z elementów brakuje na stanowisku pracy, wówczas pracodawca musi po prostu musi go uzupełnić. Np. krzesła muszą posiadać regulowane podłokietniki.
„Istotne jest, że nowe wymagania zawarte w rozporządzeniu obejmują również stanowiska pracy zdalnej” – wyjaśnia serwis prawo.pl.
Równocześnie uchylono nieaktualną definicję systemu komputerowego. Z kolei doprecyzowano regulację, że przepisów rozporządzenia nie stosuje się do systemów przenośnych nieprzeznaczonych do użytkowania na danym stanowisku pracy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy.
Oczywiście, to niejedyne zmiany. W „starym” rozporządzeniu zapisano w paragrafie 8:
„Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodnie z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego”.
I ten przepis pozostał niemal w identycznym brzmieniu, ale uzupełniono go o ważną kwestię, obok okularów bowiem dopisano: „lub szkła kontaktowe”.
Ponieważ jednak w rozporządzeniu nie określono ani wysokości kwoty dofinansowania na ich zakup, ani okresu kiedy można się o to ponownie starać, to te wątki powinien wyjaśniać wewnętrzny regulamin firmy.
W kwestii obowiązku zapewnienia przez pracodawcę, osobom zatrudnionym przy stanowiskach z monitorami ekranowymi, wspomnianej profilaktyki zdrowotnej, nic się nie zmieniło.
„Pracodawca będzie zobowiązany do poinformowania pracownika o nowych wymaganiach, jakie ma spełniać stanowisko pracy i odebrać oświadczenie od pracownika, iż miejsce pracy zdalnej spełnia wymagania BHP”
– wyjaśnia prawo.pl.